Tình hình sử dụng thẻ bảo hiểm y tế tự nguyện của người dân tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh, năm 2008 (Situational analysis of using voluntary health insurance cards in Tien Du district, Bac Ninh province in 2008)

Tóm tắt

Triển khai Bảo hiểm Y tế tự nguyện (BHYTTN) là một trong những biện pháp quan trọng để tiến tới BHYT toàn dân. Nghiên cứu này được tiến hành vào năm 2008 tại huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh nhằm: (1) Mô tả tình hình sử dụng thẻ BHYTTN; (2) Mô tả thái độ của người có thẻ với BHYTTN và đánh giá những thuận lợi, khó khăn của việc triển khai BHYTTN tại huyện Tiên Du.

Nghiên cứu sử dụng phương pháp mô tả cắt ngang (Định lượng kết hợp định tính). Số liệu thu thập từ phỏng vấn bằng bộ câu hỏi với tất cả 330 người dân có thẻ BHYTTN tại 3 xã có mức sống khá, trung bình, và nghèo của huyện và phỏng vấn sâu 7 cán bộ lãnh đạo và trưởng trạm y tế xã. Xử lý số liệu bằng phần mềm SPSS 15.0. Kết quả cho thấy người có thẻ chủ yếu là nữ với chỉ hơn 10% tự đánh giá mình là khỏe mạnh. Người có thẻ có mức thu nhập trung bình kém hơn so với của toàn huyện. Có tới 30% không sử dụng thẻ BHYTTN để khám chữa bệnh (KCB) tại cơ sở y tế khi bị ốm, và chưa đến 20% sử dụng dịch vụ ở Trạm y tế xã. Có 28,8% người đã sử dụng thẻ gặp khó khăn, bao gồm: chờ đợi lâu, thiếu thuốc, trang thiết bị kém, thủ tục thanh toán phiền hà, quy trình để tham gia bảo hiểm phức tạp, thái độ phục vụ của cán bộ y tế chưa nhiệt tình…Mặc dù người dân có ủng hộ BHYTTN nhưng chưa cao (chưa tới 50%) và chưa nhất quán do hiểu biết của họ về bảo hiểm còn khá lơ mơ và thậm chí còn rất sai lệch. Không có sự khác biệt về thái độ đối với BHYTTN của những người đang tham gia bảo hiểm ở 3 xã tham gia nghiên cứu.

Cần quan tâm đầu tư cho y tế tuyến cơ sở để nâng cao chất lượng KCB. Tiếp tục cải thiện quy định về BHYTTN để tạo điều kiện thuận tiện cho người dân tham gia và sử dụng theo quyền lợi chính đáng của họ. Tăng cường công tác tuyên truyền để người dân hiểu rõ lợi ích và để mở rộng đối tượng tham gia đến các nhóm có kinh tế khá và những người khỏe mạnh.

English abstract

Voluntary health insurance (VHI) is one important measure to achieve HI universal coverage. This study was conducted in 2008 in Tien Du district, Bac Ninh province with following objectives: (1) to provide a picture of the situation in using VHI cards; (2) to describe the attitude of card holders toward VHI and assess advantages and difficulties of implementing VHI in Tien Du district.

The study employed a cross-sectional approach with combination of quantitative and qualitative methods. Data was collected from interviewing 330 VHI card holders in 3 communes with poor, average and better-off economic levels as well as in-depth interviews held with 7 people who were local leaders and heads of commune health centres. Then, the data was analyzed by using software SPSS 15.0. Research findings reveal that the majority of card holders were female, of whom only more than 10% considered themselves to be healthy. The average income per capita of card holders was lower than that of the whole district. Up to 30% of card holders did not use their cards when going to health facilities for examination and treatment. Less than 20% of card holders went to commune health centres for medical services. Many VHI card holders (28.8%) encountered difficulties when using the cards, including long waiting time, short of drugs, poor condition of medical equipment, troublesome procedure of payment and enrolment for VHI, negative attitude of health professionals… Only less than 50% of people had positive attitude toward VHI and the attitude was not consistent because their perception of health insurance was not clear and even incorrect. There was no difference of attitude toward VHI among those living in 3 study communes. It is necessary to invest more for health care at grassroots level to improve health care quality. Continuing improvement of VHI procedure and regulations should be made to create favorable conditions for card holders. Communication activities should be boosted to improve people's knowledge and attitude toward VHI so that it is possible to increase the number of people enrolling for VHI, including healthy and better-off people.