Thực trạng sử dụng kháng sinh trong điều trị viêm phổi cho người lớn tại Bệnh viện Nông nghiệp I (Situation of using antibiotics in treatment of pneumonia for adult patients in Nong Nghiep I hospital)

Phạm Phương Liên, Dương Lê Hồng

Tóm tắt


Viêm  phổi  là bệnh  lý khá phổ biến ở mọi  lứa tuổi  và tiến  triển  nhanh chóng nếu không được điều trị kịp thời. Với vai trò là thuốc  chủ đạo,  việc lựa  chọn   và sử dụng   kháng  sinh hợp   lý là yếu  tố quyết định  đến hiệu quả điều trị viêm phổi. Xuất phát từ  ý nghĩa trên, chúng tôi tiến hành nghiên  cứu nhằm mô tả thực trạng sử dụng kháng sinh trong điều trị viêm phổi cho người lớn tại bệnh viện Nông nghiệp I. Nghiên cứu áp dụng  phương pháp  mô tả cắt ngang trên cơ sở khảo  sát các bệnh  án của  bệnh  nhân và phỏng vấn sâu các bên liên quan như bác  sỹ điều trị; trưởng khoa dược và chủ tịch Hội đồng thuốc và điều  trị.  138 bệnh  án của bệnh  nhân  viêm phổi nhập  viện từ ngày  1/1/2011 đến ngày 31/12/2011 đã được  lựa  chọn  để khảo  sát. Các kết luận  chính của nghiên  cứu bao gồm:  Số ngày dùng kháng sinh trung bình của bệnh  nhân  là phù hợp  (8,9 ngày);  việc lựa  chọn  phác đồ đầu tiên là hợp  lý: chủ yếu dùng nhóm -lactam (97,8%); Tỷ lệ bệnh nhân được  chỉ định  kháng sinh đơn độc trong phác  đồ khởi đầu  là phù hợp  (50%); Tỷ lệ bệnh nhân  phải chuyển  đổi phác đồ tương đối thấp (30%). Tuy nhiên, việc  sử dụng kháng sinh trong điều trị viêm phổi tại bệnh viện Nông Nghiệp  I còn một số hạn  chế. Thứ nhất,  tỷ lệ  đơn thuốc  có tương tác  là 34%. Thứ hai, việc lựa chọn kháng sinh chủ yếu dựa  trên kinh nghiệm và khuyến   cáo của y văn, chưa dựa  trên kết quả của kháng  sinh đồ. Tóm lại,  việc sử dụng kháng sinh trong điều trị viêm phổi tại Bệnh viện Nông Nghiệp  I nhìn chung phù hợp  với khuyến cáo của y văn  và các tài liệu hướng  dẫn điều trị  của Bộ Y tế.

English abstract:

It is universal knowledge that pneumonia is one of the most common diseases in the world. This disease can progress rapidly and cause severe consequence to patients who are not treated timely. Rational use of antibiotics is considered as a deciding factor for the success of pneumonia treatment. That is why we conducted a research  to aim at describing the situation of using antibiotics for pneumonia treatment in adult patients in the "Nong Nghiep I" hospital. Cross sectional method has been used in this  research.  We collected  information  from patients'  records.  In addition,  we interviewed some involved people such as physicians, director of Pharmaceutical  department and the chairman of "Pharmacy and Treatment Council". As many as 138 medical records of patients hospitalized with pneumonia from 1/1/2011 to 31/12/2011 were selected for the survey. The main conclusions of the study are stated as follows: (1) The duration of using antibiotics is reasonable (an average of 8.9 days); (2) Treatment therapies have been selected appropriately with 97.8% of patients being prescribed with -lactam antibiotics; (3) The rate of patients being treated by single antibiotic on the first therapy was suitable (50%); and (4) The rate of patients whose treatment therapies had been changed during their duration of treatment was fairly low (30%). Beside the above-mentioned advantages, there are some disadvantages on using antibiotic in "Nong Nghiep I" hospital. Firstly, the  proportion  of prescriptions  having  drug-interaction  was  34%.  Secondly, the  selection  of antibiotics was mainly based on physicians' experiences and recommendations of medical literature, not on the culture-direct antibiotic therapy. In general, using antibiotics in "Nong Nghiep I" hospital is correspondent with recommendations in the medical references and treatment guidelines issued by the Ministry of Health.


Từ khóa


kháng sinh; viêm phổi; điều trị viêm phổi; antibiotic; pneumonia, treatment pneumonia

Toàn văn:

PDF (English)

##submission.citations##


Tiếng Việt

Bệnh viện Nông nghiệp (2011), Quyết định 221 ngày 8 tháng 6 về việc phê duyệt kết quả đấu thầu mua thuốc năm

Bộ Y tế và Bệnh viện Bạch Mai (2011), Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh nội khoa, NXB Y học, Hà Nội, trang 89-99.

Bộ Y Tế (2006), Hướng dẫn điều trị một số bệnh nhiễm khuẩn thường gặp, NXB Y học, Hà Nội.

Bộ Y tế và Hiệp hội y tế Việt Nam-Châu Âu (2006), Hội nghị quản lý dược bệnh viện 2006, Thành phố Hồ Chí Minh.

Eugénie Bergogne-Bérezin và Pierre Dellamonica, chủ biên (2004), Kháng sinh trị liệu trong thực hành lâm sàng, NXB Y học, Hà Nội.

Hoàng Thu Thủy (2003), Nhận xét đặc điểm lâm sàng-cận lâm sàng và kết quả điều trị viêm phổi tại khoa hô hấp Bệnh viện Bạch mai, Luận văn tốt nghiệp bác sỹ y khoa, Trường Đại học Y khoa Hà Nội.

Lương Ngọc Khuê và Trần Quang Huy (2011), "Thực trạng kê đơn thuốc điều trị nội trú tại bệnh viện đa khoa tỉnh Hải dương", Y học thực hành. 3(755), trang 2-5.

Mạng lưới Châu Á (2011), Kiểm soát các mầm bệnh kháng thuốc 2000-2011.

Nguyễn Thị Đại Phong (2003), Đánh giá việc lựa chọn và sử dụng kháng sinh trong điều trị viêm phổi mắc phải ở cộng đồng tại khoa hô hấp bệnh viện Bạch Mai, Luận văn Thạc sỹ dược học, Trường Đại học Dược, Hà Nội.

Nguyễn Mai Hoa (2010), Đánh giá tình hình sử dụng kháng sinh trong điều trị viêm phổi tại một số bệnh viện tuyến Trung ương ở Việt Nam, Khóa luận tốt nghiệp dược sỹ, Trường Đại học Dược, Hà Nội.

Phạm Thắng, chủ biên (2011), Cập nhật chẩn đoán và điều trị bệnh lý hô hấp 2011, Tủ sách Y học thực hành, NXB Y học, Hà Nội.

Trần Hoàng Thành (2009), Viêm phổi, NXB Y học, Hà Nội.

Trường Đại học Dược Hà Nội (2006), Dược lý học, Tập 2, trang 138-142.

Trường Đại học Y Hà Nội (2005), Dược lý học lâm sàng, NXB Y học, Hà Nội, trang 241-270.

Tiếng Anh

American Thoracic Society (2005), "Guidelines for the management of adults with Hospital-acquired, Ventilator- associated, and Healthcare-associated Pneumonia", Am J Respir Crit Care Med 171, page 388-416.

Lionel A. Mandell, Richard G. Wunderink and Antonio Anzueto (2007), "IDAS/ATS: Guidelines on the Management of Community-Acquired Pneumonia in adults", Clinical Infectious Diseases 44, page S27-72.

Olivier Leroy (2005), "Comparison of Levofloxacin and Cefotaxime Combined With Ofloxacin for ICU Patients With Community-Acquired Pneumonia Who Do Not Require Vasopressors", chest. 128, tr. 172-183.

W. S. Lim (2009), "British Thoracic Society guidelines for the management of community acquired pneumonia in adults: update 2009", THORAX. 64(Supplement III).